مطالب مرتبط با کلیدواژه

جعفر نیکبخت


عدم پایبندی به حقابه‌ها؛ ریشه بحران آب کشاورزی ایران
دکتر جعفر نیکبخت، دانشیار مهندسی آب دانشگاه زنجان، در گفت‌وگویی اختصاصی با تأکید بر آبیاری دقیق و آب مغناطیسی، چالش‌های فنی، فرهنگی و مدیریتی مصرف آب در بخش کشاورزی را بررسی می‌کند و راهکارهایی عملی برای کشاورزان کوچک و بزرگ پیشنهاد می‌دهد.

عدم پایبندی به حقابه‌ها؛ ریشه بحران آب کشاورزی ایران

دکتر جعفر نیکبخت در این مصاحبه، اساسی‌ترین چالش بخش آب کشاورزی ایران را عدم پایبندی به حقابه‌ها پس از تغییر سیستم آبیاری از سنتی به نوین می‌داند که منجر به حفر چاه‌های غیرمجاز، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، نشست زمین و شوری آبخوان‌ها شده است. او روش نوین «آبیاری دقیق با آب مغناطیسی» را معرفی می‌کند که شامل تعیین دقیق نیاز آبی گیاه از طریق لایسیمتر، سنجش از دور، رطوبت‌سنج خاک یا روابط تجربی مانند فائو-پنمن-مانتیث، و سپس گذراندن آب از میدان مغناطیسی است. این روش برای مزارع کوچک و بزرگ قابل اجرا و اقتصادی بوده و بازگشت سرمایه را در سال اول تضمین می‌کند. نیکبخت بر نقش کلیدی وزارت جهاد کشاورزی در اتصال تحقیقات به کشاورزان، تقویت آموزش و ترویج توسط مروجین، و جلوگیری از تغییر کاربری اراضی کشاورزی به ویلا و مسکن تأکید دارد. او هشدار می‌دهد که تخصیص حقابه کشاورزی به بخش‌های صنعت و خانگی بدون برنامه‌ریزی، بحران آب را تشدید کرده و بخش کشاورزی را به ناحق مقصر اصلی جلوه می‌دهد. این گفت‌وگو بر لزوم فرهنگ‌سازی، تقاضامحور کردن تحقیقات و تقویت حلقه اتصال پژوهش-ترویج-بهره‌برداری برای مدیریت پایدار منابع آبی تمرکز دارد.

ادامه مطلب